Głodna nie jestem, ale zjem!

Sprawa otyłości i nadwagi dzieci w Polsce krótko mówiąc nie daje nam spokoju. O konsekwencjach nadwagi i otyłości mówiłyśmy na ostatnim live na naszym profilu na Facebooku (kto jeszcze nie oglądał, zapraszamy). Jednak nie mogę pominąć ich przy okazji dzisiejszego wpisu. Cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, stłuszczenie wątroby, zaburzenia hormonalne, astma, zaburzenia układu kostno-stawowego i wiele innych przypadłości. Mało mówi się o depresji i innych zaburzeniach emocjonalnych u dzieci i młodzieży, jak i dorosłych z powodu nadmiernych kilogramów. Każdy rodzic przecież chce dla swojego dziecka jak najlepiej i stanie na głowie, aby jego dziecko było zdrowe i szczęśliwe, to jest sprawa oczywista… Dlatego przyjrzyjmy się dwóm określeniom: głód i apetyt.

Wracając do tytułu artykułu, pewnie się zastanawiacie co ma otyłość u dzieci wspólnego z głodem i apetytem. Szukając przyczyn naprawdę skrajnych zachowań żywieniowych dorosłych pomyślałam, że może właśnie taki bałagan żywieniowy w naszych głowach powoduje, że nie do końca radzimy sobie z żywieniem dzieci, całej rodziny. Nie ulega wątpliwości, że jest to nie lada wyzwanie! Zastanówmy się jak wyglądają nasze relacje z jedzeniem? Czym dla nas jest jedzenie?

Już na wstępie przyznaję się, że ja sama mam za sobą burzliwą przeszłość żywieniową. Ukończenie 5letnich studiów dietetycznych wcale tego chaosu nie uporządkowało! Powiem Wam, że czasami wiedza dodatkowo przeszkadza 😉. Cieszę się, że w końcu chaos ogarnęłam, wiedziałam że czas ciąży, a później już odpowiedzialność za żywienie dziecka to najwyższy czas, aby się ogarnąć 😉. Choć cały czas pracuję nad sobą, to mam jeszcze sporo do poprawienia.

Wracając znowu do tematu, muszę cofnąć się z Wami do ławki szkolnej, a dokładniej na lekcję biologii (obiecuję, że będzie krótko 😉).

Czym jest głód?

Głód to stan związany z brakiem pożywienia, brakiem poszczególnych substancji odżywczych. Wówczas nasze ciało wysyła sygnały typu uczucie ssania czy ścisku żołądka informując, że potrzebuje jedzenia. Jest on regulowany przez ośrodek głodu i sytości.

Zatem czym jest apetyt?

Często określenie te stosowane zamiennie z głodem jednak jest to błąd. Apetyt warunkowany jest psychologicznie, a nie przez ośrodek głodu i sytości. Wpływ na apetyt mają np. nasze zmysły: wygląd, zapach, smak.

Psychologiczne funkcje jedzenia

Jak się okazuje jedzenie nie spełnia tylko funkcji zaspokajanie potrzeb fizjologicznych takich jak głód. Często służy do zajadania problemów, smutków, frustracji, nerwów. Czyli ma podłoże psychologiczne. Niestety często jest metodą wychowawczą, stosowanie kar i nagród w postaci jedzenia jest powszechne! Nie trzeba daleko szukać. Ile razy słyszymy w sklepie czy przychodni „bądź spokojny, to dostaniesz lizaka”. Od wczesnego dzieciństwa podajemy dzieciom smakołyki „na otarcie łez ” pokazując, że jedzenie to sposób na pocieszenie, na lepszy nastrój. Kiedy jest to nagminne i trwa już dłuższy czas, zaspokajanie potrzeb emocjonalnych jedzeniem zaburza zasady prawidłowego żywienia. Co w konsekwencji może przyczynić się do nadwagi czy otyłości.

Jednak jest też pozytywny aspekt podłoża psychologicznego. Jedzenie służy nam do budowania relacji z innymi ludźmi. Pomaga pogłębiać nam te pozytywne relacje. 🙂 Tego wątku nie będę rozwijać teraz, ponieważ nieustannie o tych właśnie relacjach mówimy z Marią.

Zatem warto zadać sobie pytanie: czym dla mnie jest jedzenie? Czy jem aby nie czuć głodu? Czy może zajadam emocje? A nawet jeśli to czy jestem tego świadoma i czy wszelkie konsekwencje z tym związane biorę na klatę? I ostatnie pytanie: jaką rolę pełni jedzenie w mojej rodzinie?

Bibliografia:

1. A. Gawlik, A. Zachurzok-Buczyńska, E. Małecka-Tendera, „Powikłania otyłości u dzieci i młodzieży.” Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 2009.
2. S. Leszczyńska, K. Blażejewska i wsp. „Emocje a zachowania żywieniowe u kobiet w wieku 18-30 lat”. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 2011.
3. P. Pawelczyk-Jabłońska „Nie jestem głodny, ale jem bo lubię, jem bo się boję, czyli psychologiczne funkcje jedzenia” 2018, www.ncez.pl

Photo by Patrick Fore on Unsplash